Maandag 9 januari sprak burgemeester Joyce Langenacker tijdens de Nieuwjaarsreceptie in het gemeentehuis haar nieuwjaarsrede uit. Zij keek terug op het jaar 2022: ‘ 2022, het was een jaar van heen en weer slingeren tussen hoop en vrees, en blikte vooruit naar 2023 waarbij ze de wens uitsprak: ‘We weten het natuurlijk niet maar ik hoop dat het woord minder meer gewaardeerd wordt’. Minder vraagt moed, om de verandering mogelijk te maken en mild te zijn naar de ander. Op naar een mooi jaar van minder. Ik wens iedereen veel moed en een gezond en prachtig 2023!’

Nieuwjaarsrede

Welkom allemaal,

Wat is het heerlijk om hier te mogen staan en u allemaal hier te zien. Wat is het fijn u een heel gelukkig nieuwjaar te kunnen wensen en u daarbij gewoon in de ogen te kunnen kijken.

2022, het was een jaar van heen en weer slingeren tussen hoop en vrees. De hoop op een einde aan de coronapandemie, een hoop die in sneltreinvaart gerechtvaardigd bleek.
Maar die euforie daarover was van korte duur: in de nacht van 23 op 24 februari kwam er oorlog in Oekraïne. Het was oorlog, oorlog op de grens met Europa.
Een oorlog die niet wordt uitgevochten ver van ons bed, een oorlog die we niet alleen vanaf de bank via televisie en internet volgen.

Een oorlog met vele slachtoffers, niet alleen in Oekraïne.
Een oorlog die een stroom vluchtelingen op gang bracht, mensen die met vrijwel niets dan de kleding die ze aanhadden vluchtten naar de grens, op zoek naar een veilig onderkomen.

In plaats van lockdowns kregen we te maken met energietekorten en een enorme crisis in de asielopvang. Het absolute dieptepunt daarin was zonder twijfel het ingrijpen van artsen zonder grenzen in ons eigen Nederland. Nog steeds brengt dat het schaamrood op de kaken. Desondanks wisten we als Nederlandse samenleving 90.000 Oekraïners een plek te geven.

Het werd ook het jaar van het boerenprotest. Het stikstofbeleid, de harde uitspraken over de noodzaak van het drastisch verminderen van de veestapel. Het bracht de trekkers, met de boeren naar Den Haag en zelfs tot voor het huis van minister Christianne van der Wal.

De Oorlog in Oekraïne, met een opvangcrisis en energiecrisis en het stikstofbeleid hadden en hebben ook zijn effect op Ouder-Amstel.

Het omkijken naar elkaar reikt in Ouder-Amstel verder dan de gemeentegrens. Misschien was ik daarom ook niet verbaasd dat een inwoner van Ouder-Amstel, Marcel Ouddeken, mij in maart belde: of we plek hadden voor Oekraïense vluchtelingen die hij net bij de Poolse grens met een bus had opgehaald?

Op dat moment was er niets. Maar met vereende krachten werd die plek in iets meer dan week gecreëerd: eigenaar Dariush Oranghi van het leegstaande voormalig Rabobankpand stelde het gebouw voor een half jaar om niet ter beschikking.

Jeroen en Haiko deden samen met de gemeentelijke projectleider de organisatie; Benedikte (Amstelkerk), Eugene (Urbanuskerk) en Willem Jan (Elimkerk) schakelden hun netwerk in, vooral het klusteam van de Elimkerk bleek van alle ‘handige’ markten thuis.

Kringloopwinkel de Tulp onder leiding van Ingrid zamelde de spullen in, verdeelde ze en stelde dingen beschikbaar uit hun winkel als dat nodig was. Ondernemers hielpen mee, het Turkse naaiatelier maakte de gordijnen, winkeliers stelden geld of voedsel beschikbaar. Al die handen hebben geholpen om het pand om te toveren tot een goede woonlocatie. Massaal sprongen de mensen in.

Eerst bij het verbouwen van het pand,  maar later ook bij het organiseren van activiteiten, zoals taal`- of fietslessen.
Inmiddels worden 45 mensen nu al negen maanden in het Rabobankpand opgevangen. Daarnaast hebben ongeveer 60 mensen een plek bij een particulier gezin in Duivendrecht.

Vanaf volgende week vangen we 100 Oekraïense vluchtelingen en 150 asielzoekers op in Duivendrecht aan de Wenckebachweg en verder worden de eerste voorbereidingen getroffen voor het aanpassen van Entrada 700. Daar kunnen vanaf deze zomer 200 Oekraïense vluchtelingen tot 2025 een plek krijgen.
Waar een kleine gemeente groot in kan zijn. Het maakt je als burgemeester trots. Dus zeg ik het hier nog maar een keer: dankjewel allemaal.

De energiecrisis is voor iedereen in onze gemeente voelbaar. Aan de ene kant leidt het tot noodzakelijke aanpassingen of veranderingen in omgaan met energie.

We kijken allemaal opeens regelmatig op de app over ons energiegebruik en de verwarming ging veelal een graadje lager. Voor de mensen met een kleine portemonnee in onze gemeente leidt het helaas vaak tot pijnlijke situaties, die we samen met hen proberen op te lossen. Het zijn vaak mensen, die we niet bij naam kunnen noemen, omdat ze uit schaamte liever onzichtbaar blijven, omdat ze ons niet weten te vinden of wij hen niet. Maar het is een teken aan de wand dat de voedselbank in Diemen, die ook inwoners van Ouder-Amstel hulp biedt, op volle toeren draait.

Het derde grote thema: stikstofbeleid treft ook onze boeren van Amstel. Zichtbaar met hun hoofden op melkpakken, maar ook in Den Haag. Ook zij twijfelden deze zomer: moeten we nog verder met een gebiedsproces als de Rijksoverheid ons niet ziet staan?  Maar het gebiedsproces de Ronde Hoep is inmiddels een begrip en leverde de boeren een eervolle vermelding op door de minister tijdens de begrotingsdiscussie van het Ministerie van Landbouw. Dat laat toch maar zien dat we elkaar hard nodig hebben: de boeren, de natuurorganisaties, het waterschap en de verschillende overheden om te komen tot oplossingen voor de toekomst. En de stem van onze een kleine gemeente klinkt dus wel degelijk door tot Den Haag.

Over stemmen gesproken. Er waren natuurlijk verkiezingen. De opkomst in onze gemeente was traditioneel goed. Inmiddels is het nieuwe college met wethouders Paulette Koek, Barbara de Reijke, en Jacqueline de Maa alweer ruim een half jaar aan het werk. Een vrouwencollege. Ook daarmee haalden we de landelijke pers.

Barbara wordt binnenkort geïnstalleerd als burgemeester van Blaricum en gaat ons eind januari verlaten. Jammer maar ook wel weer iets om trots op te zijn. Alweer de tweede wethouder uit onze gelederen die burgemeester mag worden. (Marian van der Weele ging haar in 2021 voor). Haar opvolger Victor Frequin wordt na haar vertrek geïnstalleerd en is hier vandaag eveneens aanwezig.

De raad telt nu meer vrouwen- dan mannenleden, namelijk 8, om 7. Van de 15 raadsleden zijn er maar liefst 9 helemaal nieuw in het vak.

Raadslid zijn vraagt veel van je en dat wordt niet altijd op waarde geschat. Soms stoppen mensen daarom voortijdig of is het lastig nieuwe mensen te vinden. Het CDA moest om die reden bijvoorbeeld afhaken in Ouder-Amstel.

Het is goed om ons te realiseren dat raadsleden, net als ieder ander, respect en waardering verdienen voor wat ze doen.
Ik ben blij dat er toch weer zoveel enthousiaste mensen zijn gestart. Beste raad, de kop is eraf, veel succes bij het vervolg. Ik heb alle vertrouwen in jullie.

En dan is het de hoogste tijd voor 2023. Wat zal dit jaar brengen?
We weten het natuurlijk niet maar ik hoop dat het woord minder meer gewaardeerd wordt. Uit recent onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) komt naar voren dat veel Nederlanders zich zorgen maken over polarisatie. Dan denken ze aan verslechterde omgangsvormen en verharding in het politieke en publieke debat. Ook ergeren ze zich aan uitingen die zij als extreem of radicaal ervaren.

Maar liefst 75% van de Nederlanders denkt dat meningsverschillen over maatschappelijke kwesties steeds groter worden. Overigens laat onderzoek zien dat we het veel vaker met elkaar eens zijn dan oneens. De onderlinge verschillen in opvattingen groeien niet.

Die beeldvorming komt voort uit hoe wij ons gedragen, zowel in de politiek als daarbuiten en hoe het door journalisten en anderen naar buiten wordt gebracht. Ik gun ons in 2023 minder verwijten en meer nuance, minder aanvallen op de persoon en meer goede, inhoudelijke debatten.

Ik wens ons allemaal minder angst voor verandering. Afbrokkelende gletsjers, groene skihellingen en temperaturen van boven de 10 graden in december en januari maakt dat we als mensen ons gedrag moeten aanpassen.
Veranderen vraagt moed. Laten we mensen die verandering aandurven en hun gedrag aanpassen waarderen. Laten we niet iedereen de maat nemen langs een torenhoge lat die voor niemand haalbaar is, maar allemaal proberen iets extra’s anders te doen.

Ik hoop ook op minder crises. Dat we samen werken aan lange termijn oplossingen, zodat artsen zonder grenzen niet meer aan de slag hoeven in Ter Apel of waar dan ook in Nederland.

Laten we minder tijd investeren in onze telefoon, tablet of laptop. Dan houden we tijd over voor elkaar, een goed gesprek tijdens een wandeling, klussen of gewoon een praatje in de supermarkt.

Laten in 2023 minder mensen onzichtbaar zijn. Laten ze een gezicht en een naam krijgen. Laten we hen helpen door donaties aan de voedselbank, maar vooral door er gewoon voor hen te zijn.

De bereidheid om te helpen is een kracht van Nederlanders en maar liefst tweederde van de mensen vertrouwt een ander. Laten we daar hoop uit putten.
Graag haal ik hier de woorden aan van Marieke Lucas Rijneveld uit zijn gedicht ‘Een krijgszuchtige tijd’:

…Het volgende moeten we onthouden, dat we allemaal als
vluchteling geboren worden, op zoek naar de juiste plek,
naar veiligheid en wat voorspoed, een liefkozende blik.
Dus maak vrij baan in het hart, want daar is een onmeetbare ruimte. En bedenk dit: in ieder welkom zit een schuilkelder.

Minder vraagt moed, om de verandering mogelijk te maken en mild te zijn naar de ander. Op naar een mooi jaar van minder.

Ik wens iedereen veel moed en een gezond en prachtig 2023!